Levon Aronian và phát kiến triển khai xe chưa từng có ở cờ vua

Levon Aronian tiếp tục chứng minh anh là kỳ thủ hay nhất năm với chiến thắng đầu tay tại giải cờ tiêu chuẩn Sinquefield Cup.

Có những bài học bất cứ ai chơi cờ đều phải nhớ trong khai cuộc, chẳng hạn như nhập thành, đừng đẩy tốt cột h lên quá cao và không nên dùng Hậu ăn tốt đối thủ sớm. Nhưng Aronian đã phá vỡ cả ba nguyên tắc ấy trong cùng một ván đấu trước Nepomniachtchi.

Vòng một của giải Sinquefield Cup thuộc hệ thống Grand Chess Tour diễn ra khá hấp dẫn với ba trên năm ván có thắng thua, nhưng sự thú vị trong ván của Aronian vẫn ở một tầm khác. Với hệ số elo trung bình của 10 kỳ thủ tham dự lên tới 2.788, trong đó có cả năm kỳ thủ đứng đầu thế giới, chất lượng các trận đấu được nâng tầm đáng kể. Các kỳ thủ hàng đầu luôn có xu hướng thi đấu thận trọng, nhưng Aronian thì không.

Thế cờ sau 9...Qh5. Hậu đen tấn công tượng ở a3.

10.Rh4! Nước cờ của kỳ thủ số một Armenia khiến những người yêu cờ phải trầm trồ, không những xuất sắc mà còn độc đáo. Đối phó với nguy cơ mất tượng ở a3, Aronian thực hiện nước đi thứ 10 mang nhiều ý đồ. Anh không bảo vệ tượng trực tiếp, mà đưa ra một cái bẫy nho nhỏ cho Hậu đen. Chưa ai quên chức vô địch của Aronian ở giải gần nhất tại Altibox (Na Uy), khi anh bẫy thành công hậu của Vladimir Kramnik và Magnus Carlsen - người đầu là cựu, và người thứ hai là đương kim Vua cờ.

Nepomniachtchi không bị lừa lần này với cái bẫy rõ ràng như thế, bởi nếu 10…Qxa3, Trắng sẽ đáp lại ngay lập tức bằng 11.Ra4, buộc Hậu đen rơi vào hầm chông b2, nơi 12.Rb1 kết liễu tính mạng của nó. Hiệu quả của 10.Rh4 không chỉ có thế, Aronian đã phát triển xe một cách kỳ lạ, nhưng hiệu quả. Thông thường, các kỳ thủ dù ở đẳng cấp nào cũng để xe chạy ngang hàng một (hàng tám với đen) trong khai cuộc, nhưng lần này cựu số hai thế giới lại đưa xe lên theo chiều dọc, mà lại ở cột h.

“Một ngày đẫm máu ở Saint Louis. Phải dành lời tán dương cho Aronian vì phương pháp triển khai xe hoàn toàn mới mẻ”, cựu Vua cờ Garry Kasparov viết trên Twitter. Bằng nước đẩy tốt h4 và h5, thường chỉ được sử dụng trong những ván cờ chớp, Aronian mở đường cho xe ra trận. Anh từ bỏ khả năng nhập thành, nhưng hàng ngang thứ tư lúc này hoàn toàn được kiểm soát bởi Trắng. Bản thân Aronian cũng phân tích sau trận rằng: “Phát triển xe như vậy thật thú vị và bạn cũng không thấy điều này thường xuyên đâu”.

Aronian (trái) là kỳ thủ ưa tấn công mạo hiểm. Ảnh: GCT.

Aronian vẫn luôn nổi bật với phong cách tấn công cống hiến và mạo hiểm như huyền thoại Kasparov. Trong bài phỏng vấn với tờ New Yorker trước thềm giải đấu, kỳ thủ 34 tuổi tâm sự rằng lối đánh cờ của anh xuất phát từ hoàn cảnh đất nước khó khăn. Armenia từng chìm trong bom đạn và xương máu ở thế kỷ trước. Điều đó thôi thúc Aronian trở thành một kỳ thủ máu lửa và ưa gian nguy. Chín tuổi anh đã bỏ học để tập trung hoàn toàn vào cờ vua. Chỉ bốn năm sau, Aronian kiếm đủ tiền nuôi sống cả gia đình.

Đại kiện tướng Jan Gustafsson bình luận: “Người thầy huyền thoại Mark Dvoretsky từng nói rằng quân xe đạt sức mạnh cực đại trên hàng, cột mở. Aronian đã áp dụng nguyên lý đó, dù nước cờ Rh4 thường khá mạo hiểm. Anh ta thật có khiếu thẩm mỹ đấy”.

Không trực tiếp mang lại chiến thắng, nhưng nước xuất xe có một không hai của Aronian giúp anh tạo được thế trận lấn lướt. Trong ván đấu, Nepomniachtchi đã chọn 10…Bd7, được đáp trả bằng 11.Qb3 và tấn công tốt b7. Kỳ thủ người Nga chấp nhận hy sinh tốt và Aronian cũng chẳng ngần ngại với 13.Qxb7. Những nước cờ sau đó, thành của Trắng bị đặt vào thế nguy hiểm. Nhưng Aronian vẫn biến lợi thế hơn tốt thành hơn tượng, trong khi vẫn bảo vệ vệ tốt thành trì vua Trắng.

Sau 25.Bf4, có tới ba trên bốn quân đen bị tấn công.

Ván đầu kết thúc chỉ sau 29 nước đi. Sau 29.Rc6 của Trắng đúng 5 giây, Nepomniachtchi dừng đồng hồ và xin hàng. “Các bạn sẽ không thấy chiến thắng chóng vánh và dễ dàng như này xuất hiện nhiều ở đẳng cấp thế giới”, Gustafsson nhận định. “Nhưng nước Rh4 của Aronian chắc chắn sẽ được tái hiện nhiều trong tương lai”.

Aronian đã trở lại nhóm 2.800 sau thắng lợi mãn nhãn, tạo khởi đầu suôn sẻ để nuôi hy vọng giành thêm một chức vô địch siêu giải đấu trong năm 2017, sau Grenke Chess Classic và Altibox Norway Chess.

Biên bản ván đấu Levon Aronian vs Ian Nepomniachtchi: 1. Nf3 Nf6 2. c4 c5 3. Nc3 d5 4. cxd5 Nxd5 5. e3 Nxc3 6. bxc3 g6 7. h4 Bg7 8. h5 Nc6 9. Ba3 Qa5 10. Rh4 Bd7 11. Qb3 O-O 12. hxg6 hxg6 13. Qxb7 Rfd8 14. Qa6 Bxc3 15. Qxa5 Bxa5 16. Bxc5 Be6 17. Bb5 Ne5 18. Nd4 Rd5 19. Bxe7 Kg7 20. f4 Nd7 21. f5 Bxf5 22. Bc6 Re5 23. Nxf5+ gxf5 24. Bg5 Kg6 25. Bf4 Rd8 26. Bxd7 Rc5 27. Rh6+ Kg7 28. Rd6 Bc7 29. Rc6 1-0

Theo Vnexpress